Liszt Utrecht presenteert, ontwikkelt en promoot pianotalenten van over de gehele wereld. Zodoende is het een van de belangrijkste springplanken naar de internationale professionele klassieke muziekscene voor jonge musici.
Het startpunt is het driejaarlijkse internationale Liszt Concours, gehouden in TivoliVredenburg, Utrecht. Sinds de oprichting in 1986 heeft het concours een reputatie opgebouwd als één van ‘s-werelds meest prestigieuze pianoconcoursen. Vanaf de editie in 2022 heeft het concours een nieuwe opzet, waarbij er minder focus ligt op het wedstrijdelement en deelnemers meer kansen krijgen om hun talent te laten zien aan een internationaal publiek.
Het Concours valt uiteen in vijf fases. De eerste fase bestaat uit de online selectieronde, waar kandidaten op basis van videomateriaal worden beoordeeld. Veertig kandidaten worden uitgenodigd voor de tweede fase, de live selectieronden in Utrecht, negen maanden voorafgaand aan het concours. Elke pianist speelt een recital van 40 minuten. Tien van hen worden geselecteerd voor de volgende twee fasen. Allereerst de ‘Academy’ waar ze werken met bekende Liszt-experts aan het finetunen van hun repertoire. Drie maanden later is Het Festival, waar elke pianist vier recitals speelt in Utrecht. Één recital gewijd aan Liszts originele composities, één gewijd aan transcripties van Franz Schubert, één aan kamermuziek en één aan liederen. De laatste twee omvatten werken van zowel Liszt als Schubert en een nieuw werk in opdracht door de Nederlandse componist Mathilde Wantenaar. Voor een échte festival-beleving bestaat Liszt Utrecht niet langer uit concoursronden, maar uit thematische recitals die elke dag op vaste tijden terugkomen. De vijfde fase bestaat uit ‘de finales’, waarbij de drie winnaars van het concours zichzelf presenteren aan de wereld met zowel een solo recital als een finaleconcert met het Radio Filharmonisch Orkest.
Liszt Utrecht is onderscheidend dankzij het uitgebreide Career Development Programme dat wordt aangeboden aan de prijswinnaars . Voor een periode van drie jaar werkt het concours intensief met en voor alle drie de winnaars als impresario (met meer dan 300 concerten in 35 landen), mentor (met professionele coaching en trainingen op verschillende vlakken) en als publicist (branding en naamsbekendheid, met een website, press-kit, cd’s, video’s, etc.)
Winnaars krijgen hiermee de kans om praktische ervaring op te doen met het leven als professioneel reizend musicus, bouwen een internationaal netwerk op en ontwikkelen zich als artiest én als persoon door in aanraking te komen met (muziek)culturen over de gehele wereld.
De wensen en belangen van de deelnemers staan centraal. De professionele organisatie draagt er zorg voor dat alles strak volgens plan verloopt en is nauw betrokken bij de deelnemers, zodat hun deelname aan het concours een minder zware last wordt. Hierdoor heeft het concours een reputatie opgebouwd als ‘moeilijk-maar-menselijk’. Liszt Utrecht ziet zichzelf niet zozeer als een concours, maar liever als een podium dat nieuw talent de mogelijkheid geeft om hun technische vaardigheden, creatieve geest en veelzijdigheid te laten zien aan publiek en professionals, zowel in de zaal als online. Om nog meer te laten zien dat Liszt Utrecht zijn deelnemers serieus neemt, worden deelnemers zowel tijdens de live selectieronden als tijdens de Festival fase betaald voor hun recitals.
Eerdere winnaars van het concours zijn onder anderen: Enrico Pace (1989), Igor Roma (1996), Yundi Li (1999), Yingdi Sun (2005), Vitaly Pisarenko (2008), Nino Gvetadze (2008), Mariam Batsashvili (2014) en Alexander Ullman (2017)
Rolmodel voor het concours is pianist, componist en visionair Franz Liszt (1811-1886). Als eerste internationaal erkende (en verafgoodde) musicus ooit is Franz Liszt eigenhandig verantwoordelijk voor de etiquette van het huidige solorecital. Gedurende zijn gehele leven heeft een indrukwekkend aantal noviteiten ontwikkeld, van uitvoeringstechnieken tot nieuwe compositiestructuren. Zijn totale oeuvre omvat meer dan 1.000 werken, voornamelijk voor piano. Hij was tevens een sterke bepleiter van de werken van andere componisten, door het uitvoeren en promoten van onbekende werken van componisten als Beethoven, Bellini en Schubert.
Liszt Utrecht staat bekend om zijn gewaagde keuzes in het repertoire en legt iedere editie de focus op andere onbekende werken. Na de editie 2020 waarbij de focus lag op Beethoven (deze editie is helaas afgelast vanwege Covid-19) zal in 2022 Franz Schubert een rol krijgen. Het verplichte repertoire bevat Liszts bewerkingen van liedercycli en andere composities van Schuberts en omvat lied- en kamermuziek recitals met werken van beide componisten. Daarnaast zijn originele composities van Schubert een onderdeel van het vrije keuze-repertoire.
Naast een internationaal concours biedt Liszt Utrecht ook aan Nederlands talent een kans op het podium. In 2022 vindt de eerste editie van ‘NLiszt’ plaats. Na online selectieronden worden 5 pianisten (16 – 21 jaar) uitgenodigd voor een recital als onderdeel van de Festival fase (22 – 26 september). Dezelfde jury zal één pianist selecteren die de Henk de By Prijs wint en de kans krijgt om tijdens de finale van Liszt Utrecht met het Radio Filharmonisch Orkest te spelen.
Het Liszt Concours organiseert met regelmaat internationale pianomasterclasses in samenwerking met bekende pianisten als Earl Wild, Andrea Bonatta, Louis Lortie, Paul Badura-Skoda, Jacques Rouvier. Deze masterclasses hebben reeds plaatsgevonden in Utrecht maar ook in New York, Shanghai, Moskou, Beijing, Guangzhou, Taipei, Tokio en Seoul. In 2017 is het Liszt Concours ook begonnen met een nieuwe collectie van online masterclasses op YouTube. Op dit moment zijn daar lezingen te vinden gegeven door Leslie Howard, Jerome Rose, Frederic Chiu en Reinbert de Leeuw. In de komende jaren zullen hier nog vele video’s aan toegevoegd worden.
De Schubert editie vindt plaats van 22 t/m 29 september 2022, met selectieronden van 6 tot 9 januari 2022. Deadline voor aanmelding is 1 september 2021.
